8 Brygada Specjalnego Przeznaczenia ЗУБР

yakarov

Na wstępie chciałbym opisać systematykę mundurów w Armii Radzieckiej. Mundury wojskowe armii radzieckiej dzielą się ze względu na stopień oraz przeznaczenie. Każdy ze stopni posiada mundur wyjściowy paradny, codzienny, polowy oraz roboczy. Ze względu na stopień dzielą się na:
- żołnierskie,
- sierżantów młodszych
- sierżantów starszych
- oficerskie
- oficerów młodszych
- oficerów starszych
- generalskie
oraz mundury kursantów, uczniów i studentów szkół wojskowych.
Dodatkowo, niektóre mundury posiadają kilka odmian oraz wersje zimowe, letnie itd. Oraz indywidualne modyfikacje żołnierzy. Jak więc widać temat jest obszerny niczym Wołga w Astrachaniu.

yakarov

Mundur wzór 1988
Należy zaznaczyć że mundurem wzoru 88 określa się wszystkie mundury wprowadzone na przełomie 1980 – 1989. Więc będą to mundury typu 'afganka', w kamuflażu TTsKO, bieriozka i inne, różniące się wzorem kamuflażu lub krojem.
Wzór 88 jest mundurem polowym o tyle łatwym w opisie, iż dla wszystkich stopni wygląda tak samo, różni się tylko poszczególnym wyposażeniem. Bolesne doświadczenia z Afganistanu - straty poniesione wśród kadry dowódczej wskutek działań snajperów - skłoniły dowódców w Moskwie do ujednolicenia mundurów oficerskich i żołnierskich.
Pomysł zaprojektowania funkcjonalnego i wygodnego munduru polowego narodził się w Związku Radzieckim juz w latach 70-tych. Okazało się wtedy, że wzory 43 i 55/56 są zbyt przestarzałe i nie sprawdzają się w warunkach nowoczesnego pola bitwy. Wkładane przez głowę gimnastiorki, błyszczące klamry, kolorowe pagony musiały odejść do lamusa. W latach 60-tych usunięto z wyposażenia wysłużoną gimnastiorkę i zastąpiona ją zapinaną na 5 guzików kurtką z 2 kieszeniami biodrowymi. Dalej jednak nie był to mundur choćby podobny do tych jakimi dysponowali żołnierze armii państw zachodnich.
Od około 1980 pojawiła się koncepcja nowego munduru. Armia ZSRR znana jest z tego, że pomimo rygorystycznych regulaminów, przepisy mundurowe traktuje dosyć luźno i ramach poszczególnych jednostek panowała i panuje nadal samowola, zależna od dostępności mundurów, pomysłów i pewnie humoru żołnierzy i dowódców.
Warunki wojny w Afganistanie oraz wnioski wyciągnięte z tych działań, zmusiły zatem dowódców do wprowadzenia nowego wzoru munduru. Ponieważ trwała wojna w Afganistanie nowy wzór szybko został ochrzczony mianem 'afgańczyka'. Choć dotyczyło to tylko wersji w kolorze khaki. Oczywiście wbrew tej nazwie mundur ten noszony był na terenie całego Związku Radzieckiego. Ironią losu było to, że w Afganistanie pojawił się dosyć późno i noszony był tam najmniej regulaminowo.
Nowy mundur pociągnął za sobą likwidacje furażerki i zastąpienie jej czapką z daszkiem (często też czapka z daszkiem i nausznikami zakrywającymi całą twarz, chroniąc przed kurzem). Usunięto też kolorowe wypustki charakterystyczne dla różnych rodzajów wojsk.

„Afganka”
Mundur polowy 'afganka' wz. 88 jest wykonany z sukna w kolorze jasny khaki. Składa się z kurtki z 6 naszywanymi kieszeniami zapinanymi na guziki – 2 biodrowe, 2 piersiowe oraz 2 na rękawach zapinane na rzepy. Spodnie ściągane są przy sznurkiem kostkach oraz posiadają naszyte kieszenie udowe zapinane na guziki, oraz kieszenie biodrowe. W skład munduru wchodzi także w/w czapka oraz szelki do spodni. Istnieje także wersja jesienno – wiosenna z lekkim ociepleniem wewnątrz kurtki oraz wszywaną kaburą. Spodnie mają szerszy pas opinający cały brzuch. Wersja zimowa zaś posiada grube watowane podszycie oraz kołnierz ze sztucznego futra. Do wersji zimowej przeznaczona była czapka 'uszanka' w kolorze szarym
Do munduru przewidziany był pas główny starego wzoru z klamrą przedstawiającą godło ZSRR. Oficerowie mogli nosić pasy skórzane z koalicyjką z klamrą ażurową lub pasy żołnierskie.
[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych]

„берёзка” - bieriozka/mała brzoza 1981/1988
[link widoczny dla zalogowanych]
Mundur wz. 88 w kamuflażu bieriozka (słoneczne zajączki)
W 1981 na wyposażenie wojsk pogranicznych KGB (ПВ КГБ) trafił specjalny mundur wzoru 1981 w nowym kamuflażu bieriozka. Od standardowych mundurów różnił się lepszymi materiałami wykorzystanymi do szycia oraz nowym kamuflażem. Trafił do jednostek pogranicznych, jednostek osnazu KGB oraz Gwardyjskiej 103 Dywizji Powietrznodesantowej.
Dwukolorowy wzór kamuflażu, użytego na tych mundurach jest identyczny jak używany na kombinezonie maskującym wzoru 1968 KLMK oraz dwuczęściowym maskałacie KZS. Jedynym zmianom podległa standaryzacja kolorów użytych na mundurze - żółta ochra plam na zielonym tle.
Bluza posiada 2 obszerne kieszenie biodrowe, 2 kieszenie na piersiach, 2 kieszenie na rękawach munduru, oraz dwie duże kieszenie wewnątrz. Spodnie jak i bluza wykonane są z grubej tkaniny, dodatkowo wzmacnianej we wrażliwych miejscach na przetarcia (kolana, łokcie, przeszyty kant spodni). Jako uzupełnienie munduru można spotkać jeszcze czapki oficerskie, berety, czapki typu panama, wszystkie w w dwubarwnym kamuflażu bierioza.
[link widoczny dla zalogowanych]

TTsKO 1981/88
Trjokszwetnaja Kamuflirowanaja Odieżda
[link widoczny dla zalogowanych]
W roku 1981 Związek Radziecki wprowadził nowy wzór munduru, w nowym trójkolorowym kamuflażu. Nowy mundur całkowicie różnił się od wcześniejszych wzorów kamuflażu. Mundur ten występuje w trzech wersjach kamuflażu, jasno zielonym ciemno zielonym i brązowym. Zielone odcienie przeznaczone są do działań w środowiskach leśnych, brązowe natomiast do warunków górzystych lub pustynnych. Wzór ten zaprezentowany został światu jednak dopiero w roku 1985, na głównej paradzie wojsk z okazji 40 Rocznicy Wielkiej Wojny Ojczyźnianej
Wzór 1981 TTsKO był zaprojektowany z myślą o jednostkach powietrzno-desantowych (ВДВ) oraz jednostek specnazu GRU (ГРУ - Gławnoje Razwiediwatelnoje Uprawlenjie - Główny Wywiad Wojskowy). Później trafił także do wojsk lądowych (СВ)oraz Piechoty Morskiej (М П ), a także do jednostek specjalych KGB ( КГБ) oraz jednostek Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (МВД).
Do roku 1989 wyprodukowano wiele wersji munduru w kamuflażu TTsKO wszystkie określane są mianem wz. 88. TTsKO jest jeszcze czasem widywany jako wyposażenie żołnierzy Federacji Rosyjskiej.
Mundur wzór 1981 TTsKO jest to dwuczęściowym całorocznym mundurem, w trójbarwnym kamuflażu. Spodnie munduru wyposażone są w 2 tylne kieszenie, 2 biodrowe oraz 2 boczne na nogawkach. Kieszenie na nogawkach zapinane na 3 guziki, umożliwiają pomieszczenie dwóch standardowych magazynków na amunicję 7.62 lub 5.45 w każdej. Nogawki spodni posiadają dodatkowe wzmocnienia na kolanach oraz przeszycie wzmacniające kant spodni. Bluza munduru posiada kieszenie na rękawach oraz piersiach. Wewnątrz znajduje się jedna kieszeń oraz wszywana kabura na pistolet. Podobnie jak spodnie bluza została wykończona w sposób zapewniający dużą wytrzymałość na przetarcia. Występuje także wersja zimowa z ociepleniem oraz szarym kołnierzem ze sztucznego futra.

[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych]

j.h.